Cubaanse hartstocht

‘Nu ik ze meer en meer begrijp, kan ik zeggen dat ik smoorverliefd op haar ben. ‘

‘Waarom ben je zo gek op Cuba?’

Ik kan daar heel kort op antwoorden maar dan schiet ik het doel van deze blog voorbij en ik kan daar uitgebreid op reageren en hopen dat je mijn tekst verslindt tot de laatste letter. Ik ga voor het laatste! Jij?

We schrijven mei 2012. Mijn toenmalige vriend en ik hadden geen zin om zelf een reis in elkaar te steken of op de wilde boef te vertrekken. We volgen wel, maar dan liefst in internationaal gezelschap. Cuba viel uit de bus. We starten eerst met een 9-daagse fietstocht van G Adventures, gevolgd door 3 dagen in La Habana om dan vervolgens in te schepen voor een georganiseerde 15-daagse tour van de reisorganisatie Exodus Travels. En na nog eens 2 dagen La Habana keerden we dan terug huiswaarts. Mijn liefde voor La Habana werd me snel duidelijk en nu ik ze meer en meer begrijp, kan ik zeggen dat ik smoorverliefd op haar ben. 

Je hebt 2 manieren van reizen in Cuba. Eentje waar je sowieso via de Cubaanse overheid boekt en enkel te zien krijgt wat zij willen dat je ziet en dan de andere manier waarop je zelf je reisprogramma in de hand neemt en rechtstreeks met particulieren of kleine bedrijven in contact komt. Los van de overheid dus hoewel je ze nog steeds zal sponsoren. Met deze 2 georganiseerde reizen inclusief tour bus, Engelstalige knappe gidsen en crazy-in-the-coconut buschauffeurs kreeg ik niet het ware Cuba te zien. Dat voelde ik gewoon tot in mijn kleine teen. Dus er zat maar 1 ding op. Ik was zo gefascineerd door deze bestemming dat ik wou uitspitten wat ze voor mij verborgen hield.

El Capitolio in La Habana
Castillo el Morro in Santiago de Cuba

Ik keer in april 2013 terug met een Londense vriendin die ik ontmoette tijdens de vorige reis en duidelijk dezelfde passie met me deelt. We huren een auto en starten onze road trip. Ik weet nog steeds niet of ik een auto huren in Cuba moet aanraden of niet.

Mijn vermoeden wordt bevestigd. Cuba zit vol hidden secrets.

En ik heb het dan echt niet over de toeristische plaatsen waar niemand komt maar wel over hoe het land draait, hoe de mensen denken en dat niet alle Cubanen die werken nors zijn. Er is een groot verschil tussen zij die werken in een hotel runned by the state of zij die werken voor eigen rekening. Ik word hier zo gelukkig van om uur na uur te ontdekken wat een zot eiland dit is en ben mijn lerares Spaans nog steeds dankbaar voor de kunde die ze me gegeven heeft. Communiceren met deze gekke latino’s is echt een fluitje van een cent. Enfin…..Cubaans is nu wel niet écht Spaans te noemen maar we communiceren wel! En ja….ik wist het. Cuba maakt me blij

In oktober 2015 mag ik mee op een familiarization trip van Joker. Samen met collega’s mag ik het land verkennen, opnieuw met de fiets maar gelukkig een andere richting uit. Eén van de privileges van de toeristische sector. Ik ging mee voor de vibes, om te zien hoe het eiland is veranderd. Hier hoef je je echt de vraag niet te stellen of het land veranderd is. Cuba verandert dagelijks. Daarom blijft het me ook zo boeien. 

Ik heb het geluk een heel fijne Cubaanse madam te kennen die op haar 17 jaar dankzij de liefde van haar mama in ons land belandde. Mi hermosa Loraine. Ik noem ze graag met naam want ondertussen realiseerde ze haar eigen Macrameline waar ze haar eigen ontwerpen uit macramé maakt. Elk ontwerp verwijst naar een plaats in Cuba die voor haar een betekenis heet. Zoek je een leuke plantenhanger als cadeau, neem dan zeker eens een kijkje! Ze is een rasechte Habanera, een Cubaanse pur sang, een vrouw naar mijn hart. In maart 2017 neemt ze me 10 dagen mee naar haar vader en familie in het La Habana waar ik zo van hou, in een deel waar ik nog nooit eerder was. En bam….een nieuwe deur die voor me open gaat, een nieuwe point de vue, een zoveelste inkijk in the real Cuban way of life. Mijn hart vult zich werkelijk met vreugde. Zoveel soms dat ik ontroerd kan raken om de sterke wil die ze hebben. Ik hou van Cuba omwille van haar volk waar verdorie veel naties een voorbeeld aan kunnen nemen.

In mei 2018 wordt mijn metekind geboren uit een Vlaamse topgriet met de medewerking van een Cubaanse gentleman. Of je dat nu wenst of niet maar je krijgt er ook meteen een familie in Cuba bij waar je altijd welkom bent. 

In mei 2019 gaan we met net bovengenoemden samen de eerste verjaardag van mijn metekind vieren in Cuba en maak ik van dichtbij het same same but different doopritueel mee als trotse meter van mijn knappe kerel. Beide feesten leren me weer bij over hoe daar alles draait en (niet) functioneert. Ik voel hoe Cuba en haar volk meer en meer aan mijn mouw trekt.

Ik ben op mijn 41 klaar voor mijn uitdaging als Karavaan-reisbegeleider voor Joker-reizen in Cuba. In oktober en november 2019 leid ik mijn troepen het eiland rond. Ik vind het geweldig om mensen mijn Cuba te leren kennen.

Net voor de Corona-crisis in februari 2020 bezocht ik nog met 2 vriendinnen grote delen van het eiland. Die twee bevestigden wat ik al langer wist: je kan zien dat Sara hier thuishoort.

In oktober 2021 - nog in volle coronacrisis - reis ik opnieuw richting Cuba. Drie maanden tijd om het eiland opnieuw te leren kennen. Met een bang hart want ik was door vele vrienden gewaarschuwd. Dat ik haar niet meer zou herkennen. En dat was ook zo. Ik zie een volledige andere kant van Cuba. Ik word voor de eerste keer gewaarschuwd dat ik ‘s nachts best niet meer alleen over straat loop. Ik heb me op dit eiland altijd superveilig gevoeld maar het moet gezegd. Omwille van de economische situatie ter plaatse, is de sfeer er grimmiger. Mensen hebben honger. De prijzen swingen de pan uit. Ondertussen werk je met een soort van bankkaarten en niet elke Cubaan kan nog zomaar terecht in een winkel vol met levensmiddelen. Nog meer dan anders valt je electriciteit uit. De afstand tussen mijn liefde voor haar en de haat die ik in me draag, is nog nooit zo groot geweest. Maar zoals in elke relatie overwint échte liefde alles. Cuba blijf ik graag zien. Benieuwd hoe ik je een volgende keer zal aantreffen.

Ergens ben ik soms héél bang dat je zo snel zal veranderen en ik je minder graag zal zien.
 

Cuba heeft me in haar macht

Soms verlang ik zo naar haar dat het me moeite kost om de schoonheid van mijn eigen land te zien. Maar Cuba is waar ik ook wil zijn.

Ze heeft de vaardigheid om op wonderbaarlijke positieve wijze om te gaan met haar tegenslagen en het constant tekort aan middelen en basisbehoeften. Een Cubaan blijft niet bij de pakken zitten. ‘We zullen doorgaan of we geven ons niet over’ is hun handelsmerk.

Hun strijdvaardigheid is opmerkelijk, hun mentale weerbaarheid niet te evenaren. Voor alles is een oplossing. Als een Cubaan het niet opgelost krijgt, dan zit je pas écht met een probleem. Ik hou van ze omwille van die kracht, de energie die er hangt. De onbewuste manier dat ze me aanleren om op een andere manier naar de wereld te kijken.

José Martí in Cementerio de Santa Ifigenia 

Ik ben er graag omwille van de Cubanen die zonder vooroordelen een praatje met je slaan. Het zijn geen mensen die je eerst van top tot teen keuren en dan pas beslissen of ze op je afstappen. Ze schuiven niet zomaar iemand aan de kant omdat je niet aan het in ons hoofd gestoken maatschappelijke ideaalbeeld voldoet. En da’s heel simpel uit te leggen: ze hebben geen ideaalbeeld. Enkel de billboards van Che Guevara en Fidel Castro kleuren nog in grote mate het straatbeeld. Vergeet het topmodel van Chanel of weet ik veel welke perfecte A-lijn van een ander merk. Ze hangen er niet! 

Ze maken lawaai. Mijn god wat kunnen ze lawaai maken. Heerlijk! Muziek hoor je overal, hetzij vanuit een voorbijrijdende auto (in België goed voor een GAS-boete), of een bicitaxi die verkiest om telkens 1 passagier minder mee te nemen maar wel zijn mega-luidspreker, of uit huizen waarvan deuren en vensters openstaan. Loop op straat en ruik de ziel van dit eiland. En oh ja, het is niet zo dat je overal op de hoek van de straat kan dansen.

Vrouwen beschikken standaard over een klok van een stem. Waarom zou je naar de buren lopen als je vanop je terras kan roepen of zij toevallig nog een ei in huis hebben? De kans is namelijk groter dat je buren nog over een ei beschikken dan de winkel een straat verder. Het is er zo rumoerig aangenaam. En de mannen, die vind je in elke stad wel ergens op een plein of de hoek van de straat om het nieuws van de dag te verspreiden (vooral géén roddels dus). Je wordt getrakteerd op theatervoorstellingen van hoogstaand niveau en dat met politieke uitlatingen die ze dan notabene eigenlijk nog niet in publiek mogen uiten. Love it. Gewoon zitten en kijken zou standaard een activiteit moeten zijn in élk reisprogramma. Onthaasten, in Cuba kan het en dus niet alleen op dat parelwitte strand.

Dansen kunnen ze hier ook. Laat me wel even een misverstand uit de wereld helpen: niet elke Cubaan danst salsa. Er zijn er zelfs net iets teveel naar mijn goesting die er absoluut niets van bakken. Maar zij die het wel kunnen….ooh baby…. laat me dan maar alle hoeken van de dansvloer zien en ‘Dance all night long’! Hun flair, hun zelfvertrouwen, de looks (yeahh papi, you got it), de manier waarop ze bewegen gecombineerd met een hartverwarmende glimlach. Beter dan ‘So you think you can dance’ krijg je het hier echt niet.  

salsa lessen Cuba

En dan is er nog Cuba zelf, la isla bella. Madre mia, que suerte tengo de conocerte! Je verbaast me iedere keer als ik je grond weer betreed. Je geschiedenis is zo interessant dat ik het zelfs kan onthouden. Je bent nooit saai want met de regelmaat van de klok wijzigt er wel iets. Soms zit je daar zelf voor iets tussen, maar vaak is het die slimme kerel aan de overkant van het water die het in jouw plaats beslist. Je verandert, ik zie het telkens weer wanneer ik je bezoek. Hoe lang kan je je authenticiteit, je eigenwaarde nog bewaren voor kapitalisme het weer overneemt? Ergens ben ik soms héél bang dat je zo snel zal veranderen en ik je minder graag zal zien. Een relatiebreuk als deze kom ik moeizaam te boven. Ook al ben ik goed getraind ….

Laat dus duidelijk zijn dat mijn kennis over Cuba groot is dankzij mijn talrijke reiservaringen en persoonlijke kennissen. Wil je op reis naar Cuba maar twijfel je. Neem gerust contact met me op. Als je graag voorbereid op reis vertrekt, reserveer dan je afspraak met je virtual travel consultant.