Visa geweigerd wegens te korte short

Nope. I’m not joking!

Of ik meerdere reizen in Cuba na elkaar zou willen begeleiden? Een vraag die moeilijker te beantwoorden is dan het lijkt. Net zoals in vele landen blijf je ook op Cubaans grondgebied niet zo lang als je dat zelf wenst. We need to extend our visa! Hoe?

Ik tuurde uren op het wereldwijde net. Uit enkele conversaties met onbekende buitenlanders blijkt het toch mogelijk om je toeristenvisum van 30 dagen éénmalig ter plaatse te verlengen. Ik kreeg er wel een reeks waarschuwingen bij: 

• neem een portie geduld mee,

• begin tijdig met je aanvraag en

• verberg elke blijk van ontevredenheid.

Komt goed. Dacht ik. Mijn rugzak richting Cuba is altijd voor de helft gevuld met geduld. Of ik mijn blik van ongeloof heb kunnen verstoppen voor de bevallige dame aan het loket, kan ik niet meer met zekerheid zeggen. Dit verhaal is namelijk echt te absurd voor woorden. Mensen die me kennen, lachen zich nu te pletter. Mijn gezicht spreekt namelijk altijd boekdelen. Een feit is dat je toeristenvisum verlengen een meerdaagse bezigheid is en een comedyshow waardig.

Ik heb een week de tijd tussen 2 Joker-groepen om mijn visum te verlengen. Reizen in Cuba is een avontuur, administratie in Cuba een nachtmerrie. Nooit zal ik nog klagen over de ambtenaren van bij ons. Vandaag beklaag ik me nog steeds dat ik die bewuste dag geen foto's heb genomen. Ik had sowieso een bestseller geschoten. Ik kan iedereen aanraden langer dan een maand op Cuba te blijven, maar weet dat een poging om je visum te verlengen mogelijks resulteert in een ernstig drankprobleem. Naar het schijnt zou een staatshotel een verlenging met slechts 1 knip regelen. Laat duidelijk zijn dat ik deze service niet genoot.

Hoe je visum verlengen voor Cuba?

1. Koop zegels 

Een visum kost geld. Online betalen in Cuba is voorlopig nog niet overal aan de orde. Bancontact is te modern, het netwerk onbetrouwbaar. Wat wel zou moeten werken, is het voorleggen van een zegel die je in gelijk welk bankkantoor in Cuba kan kopen. Met 2 zegels betaal je je visum. Kostprijs november 2019 bedroeg 20 USD.

Tenzij in de bank waar ik dan binnenstap en waar ze het horen donderen tot in Keulen als ik visum, toerist en zegel in één zin gebruik. Ik prijs me gelukkig dat mijn Spaans in die mate gevorderd is dat ik mezelf nader kan verklaren. Ik begrijp naar welke bank ik heen moet. Ze sturen me richting een ander filiaal in het oude centrum van La Habana.

Om iedereen toch een onderbetaalde job te bezorgen, wordt de deur voor me opengemaakt. Ik wandel binnen in iets wat lijkt op een troonzaal van een koninklijk paleis. Alleen zit deze zaal volgepropt met volk en telt ze meer dan 20 loketten. Een nummersysteem zoals we dat in België kennen, bestaat in Cuba uiteraard niet. Maar hier wordt de volgorde stilzwijgend gerespecteerd en doe je dat niet, word je daar meestal vriendelijk op aangesproken.

Ze bereikt mijn grens wanneer ze me de toegang tot het kantoor weigert.

Slechts na een half uur wachten op een middeleeuwse zitbank, doe ik mijn verhaal opnieuw aan loket 7. Je raadt het al, loket 7 zit ook niet op mij te wachten maar garandeert me dat loket 12 wél de zegel heeft waar ik naar op zoek ben. Loket 12 wordt uiteindelijk loket 6. Nog eens een uur later en 2 okselvijvers rijker, sta ik buiten met mijn 2 zegels in de hand. Me overtuigen dat ik wel degelijk de juiste zegels in handen heb, kan niemand. 

2. Verzamel alle nodige papieren 

Naast mijn paspoort dat nog 6 maanden na terugkeer geldig is, neem ik mee: 

• 2 felbegeerde zegels, 

• mijn toeristenvisum, 

• een retourticket - thuis uitgeprint want ik had geen zin om een week te zoeken naar een betrouwbare printer op Cuba,

• een geprinte versie van mijn reisverzekering waar duidelijk op vermeld staat hoe lang die geldig is, een repatriëring gedekt is en hoeveel kosten maximaal worden terugbetaald,

• stalen zenuwen. 

3. Vind het juiste bureau op het juiste moment

Ik sta slechts één maal op een verkeerd adres ondanks iedereen me bevestigt dat dit het enige juiste gebouw is. Not! En ik word maar één keer weggestuurd omdat ik me te vroeg aanmeld. Ik raad dan ook aan maar 2 tot 3 dagen voor je visum vervalt, de verlenging aan te vragen. 

Met een visum dat op dinsdag vervalt, wordt me beloofd dat ik op zaterdag een akkoord tot verlenging zal krijgen. Maar mocht je nog twijfelen: in Cuba you never know! 

De Cubaanse vlag demonteren en met trots rond mijn middel dragen, vind ze een schandalig voorstel.

4. Ga met de juiste outfit  

Zaterdag. D-day. Vanavond betreedt ook mijn Joker-groep de heilige Cubaanse grond. Vandaag is mijn laatste poging om die verlenging binnen te halen. Plan F houd ik klaar voor het geval het ook deze keer weer verkeerd loopt. Je houdt het niet voor mogelijk wat ik heb moeten doorstaan.  

Ik meld me aan rond 09u30 en mag – hoe kan het ook anders – weer even in de rij staan. Rond 10u10 roepen ze me kordaat op het matje. Vriendelijke spontaniteit is niet achter stoelen of banken te vinden wanneer je te maken krijgt met Cubaanse overheidsinstellingen. Daarbovenop zijn Cubaanse madammen vaak van een kaliber waar zelfs ik mijn grote mond voor dicht snoer. Alleen bereikt ze mijn grens wanneer ze me de toegang tot het kantoor weigert omdat ik niet de gepaste outfit aan heb.

Ik herhaal: ik heb niet de gepaste outfit aan. De deur blijft voor mij gesloten omdat mijn short te kort is. Jawel, te kort. In Cuba! 

In gedachten zit ik al door het plafond. Innerlijk probeer ik mijn opkomende tirade te bedwingen en mijn knop zo te draaien om medelijden bij haar op te wekken. Eén advies: doe nooit moeite om een Cubaanse die werkt voor een beroerd loon, te overtuigen om iets extra voor je te doen. Werkt niet!

Daar sta ik. Ik stel zelf tal van oplossingen voor maar de wolf in schaapskleren hapt niet toe. Haar sjaal lenen en rondom mij draperen is out of the question. De Cubaanse vlag demonteren van het plafond en met trots rond mijn middel dragen, vind ze een schandalig voorstel. Het geborrel in mij bedaart niet. In Cuba heeft namelijk geen enkele onderdaan een probleem met het feit dat benen en billen niet geheel bedekt zijn. Mijn ongeloof is te groot.

Nog 35 minuten tot de klok 11 uur slaagt, is wat me rest. Ik heb écht geen zin dat mijn groep slachtoffer wordt van het feit dat ik met een te korte short mijn visum wil verlengen. En hoe krijg je dat in godsnaam ook geloofwaardig uitgelegd? Mijn casa bellen om een langer kledingstuk te zoeken in mijn rugzak en tot hier te brengen is onbegonnen werk. Eerst moet je namelijk openbare wifi vinden om je te connecteren. Hopen dat zij voldoende data hebben om je oproep te beantwoorden om dan vervolgens nog eens een half uur in de colectivo te zitten. Nope, not an option.

Zou een restaurant geen tafelkleed te veel hebben dat ik even mag lenen?

Vedado is gelukkig wel het economische hart van La Habana, in no time zou ik wel iets zedig scoren. Toch? Tot ik de prijzen zie. Ik ben een reisbegeleider van Joker die haar commissies deelt met de groep en daarnaast een low-budget traveler. Heel veel ruimte op mijn spaarrekening is er dus niet. Een veelkleurig sarong wensen ze me na onderhandelen, te verpatsen voor de kleine som van 20 USD.

Ik besluit de commerciële straat achter mij te laten en een plaatselijk pop-up store binnen te rennen. Een oversized mottige broek krijg ik mee voor 35 USD. Ik bied mijn rugzak aan als waarborg en de belofte dat ik binnen de 10 minuten met een even keurige broek met prijskaartje terug in haar living zal staan. Ik haal alles uit de kast om die broek even mee te krijgen zonder dit bedrag te moeten betalen. Ze heeft duidelijk oor naar mijn verhaal maar durft geen beslissing te nemen uit angst voor de reactie van haar baas.

Voor de duidelijkheid: een commerciële straat in Cuba zijn 10 winkels waar er in de helft uitsluitend rum verkocht wordt en er 2 net voldoende producten hebben om zichzelf een supermarkt te noemen. De rest zijn winkels waar ik misschien wel vind wat ik zoek. Helaas. Mijn keuzes zijn beperkt, net zoals mijn tijd om mijn verlenging op zak te hebben.

Ik ben gewoon op zoek naar iets om mijn bovenbenen te bedekken. Is dat nu écht zo moeilijk? Serieus. Ik speur naar voorbijgangers die iets bij zich hebben dat mij van dienst kan zijn. In een stad waar het gemiddeld 30°C is, is het behoorlijk moeilijk iemand te spotten met extra accessoires. Even een tandje bijschakelen dus.

Zou een restaurant geen tafelkleed te veel hebben dat ik even mag lenen? Geen idee but worth a try. Terecht dat ik door 6 ogen wordt aangestaard alsof ik net ontsnapt was uit een prettig gestoorde instelling. Dit wordt niks. De klok tikt tot 7 minuten voor sluitingstijd. Ga ik deze veldslag nu verliezen? Ik besluit een laatste keer richting mijn vriendin aan het loket te gaan met het besef dat die me ongetwijfeld met mijn short liever ziet gaan dan komen. Maar wie weet zijn de Cubaanse orishas me nu al beter gezind en geeft ze me alsnog mijn stempel.

Het is 10u53. Op 150m van de poort zie ik een oude vrouw in haar voortuin een praatje maken met een voorbijganger. Ik denk geen 2 seconden na, steek de straat over en loop vastberaden op haar af met mijn verhaal. Ik geef blijk van mijn hoge nood aan een lange rok, sjaal, tafelkleed of laken om mijn visum te bemachtigen en dat binnen de 2 minuten.

Pas als ik van wal steek, zie ik de mooie oude dame met grijze haren die nood hebben aan een kappersbeurt. Een tuin die al jaren geen onderhoud meer had maar waar de chaos aan planten en bloemen iets charmant uitstraalt. Het huis is oud en zoals dat voor vele gebouwen in La Habana geldt, klaar voor de sloophamer. Haar outfit verklapt dat ze een reiskoffer van gemiddelde grootte niet zou kunnen vullen met kledij. Ik voel het schaamrood op mijn wangen en een krop in de keel. Hoe onbeleefd kan ik zijn? Mijn laatste hoop om vandaag mijn visum nog in orde te krijgen, verdwijnt als sneeuw voor de zon. De lieve vrouw, lang en tenger, bekijkt me en beseft al snel dat haar kledij geen match is met mijn lichaamsvormen. Toch komt ze met een oplossing.

‘Geef me een klein minuutje, ik haal even mijn andere jurk en dan is deze rok voor even van jou.’

Het enige waar ik me nog in zou kunnen wringen, is de vierkant geruite rok die ze zelf aan heeft. Met een rits halfweg geblokkeerd en een veiligheidsspeld die dienst doet als knoop. ‘Geef me een klein minuutje, ik haal even mijn andere jurk en dan is deze rok voor even van jou.’ Ik sta aan de grond genageld, haar generositeit raakt me zo. In haar voortuin trekt ze haar felrode vuile jurk aan, mompelt al lachend wat de buren er wel niet van moeten denken en leent me haar Schotse kapotte rok. Ze roept me na dat ze hier op me zal wachten en wenst me veel succes.

Om 10u57 is er gelukkig geen rij meer om aan te schuiven, ik klop op de deur en vraag met licht geïrriteerde intonatie of ik zo wél binnen mag. De rok had ik snel over mijn te korte short aangetrokken. Mijn roze blouse in wansmakelijk contrast met de rest van mijn ensemble. Ze geeft geen kik en nodigt me uit om te gaan zitten. Ze vraagt of ik alle nodige documenten bij me heb. Verbazend dat ze zich dat niet herinnert na 4 keer vragen de voorbije dagen. Ze polst nieuwsgierig waarom ik wil verlengen en of daar een Cubaans mannelijk schoon voor iets tussen zit. Het aanbod van een glas water slaag ik af. Als de klok 11 uur slaagt, vrees ik dat ze haar boeken zal toeslaan nog voor ze die stempel in mijn paspoort zet.

Maar! Er is hoop voor de Cubaanse ambtenarij. Seconden na sluitingsuur besluit ze alsnog mijn verlenging goed te keuren. Over mijn stijlvolle modieuze outfit rept ze geen woord.

Eindelijk! Ik sta buiten met mijn paspoort en 30 dagen extra Cuba. De vrouw in rode jurk deelt mijn geluk. Ik heb geen idee hoe ik haar kan bedanken. We maken een praatje en ik biecht op dat ik dit in België nooit zou durven. Schrik van de reactie van mijn medeburger en de kans dat eerder de politie wordt gebeld dan de wil om me te helpen.

Ik bied haar een koffie aan maar dat weigert ze. Net zoals het geld dat ik haar wou geven. Ze vraagt of ik ooit nog terug zou komen. Affirmatief! ‘Ik ben herstellende van een operatie en op de sukkel met mijn gezondheid. Ik heb dringend nood aan vitamine E maar kan het hier nergens vinden.’ Ik beloof haar, er op zoek naar te gaan in andere delen van Cuba ofwel om op een volgende reis mee te brengen uit België. Ik kan in geen enkele Cubaanse apotheek vitamine E vinden.

5. Enjoy en relax

Een drankprobleem heb ik er net niet aan overgehouden maar ik heb me die avond wel enkele mojito's gepermitteerd. Mijn verhaal over lange wachtrijen, eindeloze papiermolens en van het kastje naar de muur gestuurd worden, betekenen niets als je dit vergelijkt met wat een Cubaan moet doorstaan wanneer hij een visum of paspoort aanvraagt. Het resultaat voor hen is meestal ook niet zo positief als dat van mij.

En hoe is het afgelopen met de vouw die me haar rok leende?

In februari 2020 keerde ik terug met vitamine E. Ik trad binnen in de nog steeds overwoekerde voortuin en klopte aan. Haar huis zag er van binnen nog erger uit dan van buiten. Ik kreeg geen gehoor, liet een bericht en de vitamine E aan haar deur staan. Ik heb geen idee hoe ze het stelt, geen idee of ze überhaupt nog gebruik heeft kunnen maken van haar vitamines. Ik hoop zo dat ze het goed stelt. Francina is haar naam. 

Eén ding is zeker. Ooit en graag in 2021 verleng ik opnieuw mijn visum in lange rok en neem ik een kijkje in de voortuin op zoek naar een lieve dame in rode jurk.  

Vitamines zijn trouwens ook zaken die je extra in je bagage kan steken om aan Cubanen die het nodig hebben, te geven. En zo zijn er er nog tal van dingen waar je Cubanen ene plezier mee kan doen: Wat neem je extra mee naar Cuba?

PS: Dit verhaal geeft mijn ervaring weer en is uiteraard geen standaardprocedure. Ook de verlenging van een visum wijzigt van dag tot dag. Informeer je dus steeds goed bij de ambassade of ter plaatse wat je mogelijkheden zijn. Mijn laatste info is dat ze tot tweemaal je toeristenvisum met 30 dagen kunnen verlengen en dat je na 90 dagen sowieso het land uit moet. Na 1 nacht ergens anders slapen, laten ze je weer binnen. 

Heb je naar een aanleiding van dit artikel vragen, contacteer me gerust!