Of welke scams bestaan er op Cuba? En kan je het wel oplichterij noemen?

Een Cubaan heeft het niet makkelijk om rond te komen. Of beter, een Cubaan komt niet rond met het salaris dat hij maandelijks in zijn handen geduwd krijgt. Een Cubaan lukt het niet om te kopen wat zijn hart begeert. Koopkracht is onbestaand. En als er dringend iets moet opgeknapt worden in huis heeft hij pech. Of er is geen geld óf het materiaal is niet voorradig. Er rest zich vaak niet veel geld per maand om kledij of een nieuw paar schoenen te kopen.

Cubanen zijn geen armtierig volk die bij de pakken blijven zitten of waar je medelijden mee moet hebben. Voor mij zijn ze het rijkste volk ter wereld dankzij hun sterke mentale weerbaarheid, hun blijvende kracht om op te boksen tegen dagelijkse beslommeringen en ze gaan op een slimme manier extra geld verdienen. Net daarom heb ik zoveel respect voor hen. En het is over dat extra geld dat ik het wil hebben.

Cubanen zoeken een manier naar een extra inkomen. Om er bijvoorbeeld voor te zorgen dat hun maaltijden iets gevarieerder zijn. Of om mobiele data aan te kopen. Can you blame them? Ik denk het niet! 

Ik schreef een aantal voorbeelden van hoe ze bijverdienen voor je neer. En ja hoor, allemaal zelf meegemaakt helaas maar al doende leert men, toch? Beslis na het lezen zelf maar of je Cubanen oplichters vindt.

5 voorbeelden van scams of een centje bijverdienen a lo Cubano

1. Een ingenieur als taxi-chauffeur

Cuba heeft tal van goed opgeleide dokters, ingenieurs, advocaten, …. die absoluut niet 8 keer meer verdienen dan een gewone bediende van bij ons. In hun sociaal systeem zou iedereen ongeveer hetzelfde verdienen.

Een Cubaan heeft graag directe toegang tot de euro en de dollar. En tadaaaa, 3 keer raden wie die munt bij zich heeft? Jij! Dus een Cubaan werkt zéér graag in toerisme en is je dankbaar voor elke fooi die je hem geeft als je tevreden bent van zijn of haar diensten.

Schrik dus niet als je privé-chauffeur of plaatselijke gids zegt dat hij van opleiding tandarts is. Met toerisme valt immers heel wat geld te scheppen. Cubanen spreken al snel van hun tweede of derde circuit om geld te verdienen. In het geval van je chauffeur rekent hij in zijn tweede circuit op een fooi in euro. Het derde circuit van je chauffeur/ingenieur zou een omweg kunnen zijn naar een rum-en tabaksfabriek waar hij een klein graantje van jouw aankoop meepikt.

2. Elk op zoek naar een beetje meerwaarde in hun leven

Je loopt op de malecón van La Habana. By the way, ben je me ooit kwijt in Havana, kom me daar dan zoeken. Deze dijk van weliswaar 8 km lang heeft een bijzondere aantrekkingskracht op me. En wie weet, ook op jou.

Wat kan je aantreffen op de malecón?

• Een vrouw benadert je met een winkelkar zonder wielen en verkoopt er patatas, snoepjes, een vliegenmepper, speelgoedauto en lekstokken.

• Iets verder loopt een oudere man met puntzakken in de hand en roept luidkeels ‘mani, mani’. Te vertalen als nootjes en dus niet als ‘money, money’.

• Een jonge kerel die een wannabe-koelbox achter zich meezeult in een poging om jou een biertje koel te verkopen.

• Tot slot een muzikaal trio dat je volgt gedurende het vaak vals gebrachte ‘Hasta siempre comandante’, niet toevallig één van mijn favoriete songs.

• Iemand die zogezegd échte sigaren aan je wil verkopen.

Wat hebben deze 5 personen gemeen?

Dat je van hen koopt! En zal dat duurder zijn dan in de naburige winkel? Ja! Moet je daarom gillend van hen weglopen? Please not! Hoeven ze daarom je aandacht niet of een beleefde ‘No, gracias’? Het zijn ook mensen! Mensen zoals jij en ik die het beste willen voor zichzelf en voor hun familie. Besef gewoon dat je met 1 euro die jij betaalt voor je zakje noten, voor hen het verschil maakt tussen een ontbijt met of zonder ei. De meesten bedelen écht niet. Ze zoeken gewoon een manier naar een beetje meer waarde in hun leven. 

Moet je hier met een open portemonnee rondlopen? Nee, helemaal niet. Maar denk gewoon na of volg je buikgevoel. Gaan ze je oplichten? Ja, mogelijks wel. Dat lukt hen bij mij ook nog af en toe. Heb ik daarom minder empathie voor hen? Nooit. Maar een Cubaan maakt zich maar beter uit de voeten als hij me er zwaar oplegt want er bestaan natuurlijk wel grenzen waarover ik dan graag met hen in discussie ga. 

3. Waarom taxi’s en cocktails dubbel zo duur worden

Je gaat dansen en draai of keer je in gelijk welke richting je ook wenst, maar je zal benaderd worden door Cubanen die je toevallig het mooiste meisje van de zaal vinden. Het feestje loopt op zijn einde maar ze kennen hier een paar meters verder wel nog een toffe bar waar de cocktails goedkoop zijn en er nog stevig wordt gefeest tot in de late uurtjes. Of toch, dat is wat je ze laten geloven.

Wat wordt de realiteit?

Je neemt een taxi naar een lege bar waar de cocktails dubbel zoveel kosten. De taxi is toevallig nachttarief en de helft gaat naar je Cubaan die je in de taxi stopte. Wanneer je de bar verlaat, strijkt je Cubaan zijn deel op van de cocktailopbrengst en als je het dan nog niet door hebt, neem je nog eens een te dure taxi huiswaarts.

4. Ze noemen ze jineteros

Ze lopen rond, we noemen ze jiniteros en mannen, be aware, de vrouwelijke versie bestaat ook! Belangrijk te weten is dat niet alle Cubanen dezelfde intenties hebben! Ik kan je helaas geen zwarte lijst bezorgen van Cubanen waar je beter niet altijd naar luistert. Ik kan snappen waarom ze voor jou alles willen regelen. Dit is ook een manier om aan extra geld te geraken. En dat is wat ik vaak in mijn achterhoofd houd.

Jineteros worden vaak als vreselijke mensen, oplichters, bedriegers en noem maar op omschreven. Maar eerlijk? Ze kunnen verdomd handig zijn om in je buurt te hebben. Want voor dat beetje geld dat jij er aan kwijt bent, hollen ze de benen van onder hun lijf om jou verder te helpen. Jij betaalt in België toch ook die extra fee zodat iemand het eten op je schoot afzet? Of je verzekeringsmakelaar betaal je toch ook commissie omdat hij je verzekering regelt?  En dat is waar ik wil dat jij over nadenkt. En ik kan hier uiteraard niet onder stoelen en banken schuiven dat jineteros inderaad soms ook seksueel getinte voorstellen doen. En daar ga je dus beter niet op in.

Cubanen kan je dus een plezier doen met werkelijk alles. Heb je dus nog plaats over in je reistas, overweeg dan om die vol te proppen tot je maximaal toegestane gewicht. Geen idee wat mee te nemen? Check dan even dit blogartikel.

5. De ingang die duurder lijkt dan wat je reisgids zegt

Een vriendin had je aangeraden zeker wat live music mee te pikken en had je mét stratenplan perfect uitgelegd waar je exact moest zijn. Alleen laat je intern GPS-vermogen je weer in de steek en loop je verdwaald rond in de stad. Een Cubaanse dame vraagt of ze je kan helpen en brengt je waar je moet zijn. De ingang zal duurder zijn dan wanneer je zonder Cubaan binnenkomt. Je kan al raden wie er net iets extra heeft verdiend.

Het zijn enkele voorbeelden waarmee ik wil aantonen hoe Cubanen aan hun extra inkomsten geraken. Uit noodzaak om te overleven. Doen ze daarmee iets verkeerd? Moet je elke Cubaan wantrouwen? Misschien wel, misschien niet want er zitten er ook tussen met slechte intenties.

Sinds enkele jaren is het opstarten van een zaak als zelfstandige toegelaten, als je iets kiest uit de toegelaten lijst. Zo kan iemand zelfstandig kapper worden. Of misschien wel fietsenverhuur oprichten. De kloof tussen rijk en arm wordt groter. Iets waar veel Cubanen tegen zijn aangezien na de revolutie iedereen gelijk was voor de wet. Cuba voelt meer en meer de verstikkende adem van het kapitalisme in zijn nek. Je komt beter zelf ontdekken of die stinkt.

Zit je met vragen over Cuba of wil je meer weten over de do’s and don’ts? Eén adres!